Laat ik eens een stuk tekst wagen aan pressie. Pressie is een woord die ik zelf heb verzonnen om een idee te geven aan de ervaring. Elke martial artist heeft het over sparren, maar wederom is dit een woord waar geen enkel individu voor zichzelf heeft bepaald wat de ervaring bij dit woord moet zijn. Ook al heeft iemand nooit een sparring gedaan, ze omschrijven vaak het volgende: Handschoenen aan, bitje in, hoofdbeschermer en/of eventueel andere bescherming, de bel gaat of een buiging wordt ingezet en dan…..ga maar ‘vechten’. Is er ooit wel eens een karate-, taekwondo- of andere martial arts leraar met zijn leerlingen gaan zitten en eens uitgelegd wat nu een goede ‘sparring’ is?

In mijn eigen sparring of wedstrijden in de jaren ‘70 heb ik ook alleen maar gedaan wat mijn instructeur aangaf. Op het moment dat ik in 1990 zelf les begon te geven zag ik bij mijn leerlingen veel vragen in de ogen. Onze trainingen zijn dermate veilig en toegankelijk dat men vragen kan stellen. Vooral de waarom-vragen zijn belangrijk zodat mijn leerling niet mijn woorden als de ‘gospel truth’ bestempeld, maar zelf in onderzoek gaat.

Ik ben zelf veel gaan ‘sparren’ en hierbij kwamen voor mij ook veel vragen omhoog. Waarom ervaart de ene leerling bij mij rust, de ander onrust, de ander onmacht en weer een ander boosheid, terwijl ik als ‘hun tegenstander’ toch niet anders doe dan gebruikelijk. Ik ben niets meer dan een externe factor. Om de leerling volledig het gevecht goed te laten ervaren zou ik het sparren moeten aanpassen. Vandaar de keuze om het algemeen bekende woord ‘sparren’ om te zetten naar iets nieuws om te ervaren, ‘pressie’. Het woord pressie in de betekenis van ‘druk ervaren’.

Voordat ik aangeef in mijn woorden wat pressie daadwerkelijk inhoudt, laten we eens kijken wat Bruce Lee zegt over sparren. Dit zijn Bruce Lee’s woorden:

1. Requires individuality rather than imitative repetition
2. Efficiency is anything
3. Simplicity of expression rather than complexity of form
4. Turn your sparring into play, but play seriously
5. Don’t take your sparring too seriously
6. When you have no form, you can be all form
7. In sparring there is no answer; truth has no future, it must be understood from movement to movement. There is no conviction or method, but perception, a pliable and choice less awareness.
8. To have a choice less awareness, one should have the totality, or emptiness of all lines, all angles.
9. Action is our relationship with our opponent
10. Action is not a matter of right or wrong.
11. Do not be over conscious in sparring, or else you will be tied down. Learn to advance one step rather than thinking of retreating one step.

Sparren in onze huidige sportscholen is een kwestie van sport. Punten scoren en op een technische manier, gebonden aan regels, de tegenstander zo snel mogelijk naar het canvas sturen, het liefst knock-out. Aangezien Jeet Kune Do geen sport is en zeker geen manier heeft om te ‘scoren’, kunnen we het ook geen sparren noemen.
Pressie is een vorm van reality combat waarbij we stap voor stap moeten leren onszelf te ervaren. We zullen dus persoonlijk bezig moeten zijn; hoe voel ik me? Sta ik in balans? Wat maakt mijn angst? Hoe heeft de tegenstander effect op mij en waarom? Blijf ik rustig, zo ja waarom en zo nee waarom niet? Is het mijn ritme of zijn ritme?

We moeten dus vragen stellen aan onszelf die te maken hebben met bewustzijn? Dit om in een gevorderd stadium te vertrouwen op het onderbewuste van de bewegingen, maar dan zijn we wel een paar decennia verder. Niet te veel technisch denken tijdens een pressie. De juiste bewegingen, blokken, stoten, etc, train je in al je oefeningen met elkaar of thuis. De pressie is een plek om je mentaal te trainen op alle aspecten die voor jou persoonlijk naar voren komen tijdens combat. De mensen aan de zijkant kunnen rustig noemen hoe je als persoon overkomt tijdens de pressie-oefening en wat je technische fouten waren. Alleen jij kunt beoordelen hoe jij je voelde en of je bewust was van jezelf, de tegenstander en het moment.

“In sparring there is NO ANSWER”

Bruce Lee

Combat is een momentopname en duurt in het echt slechts enkele seconden. Pressie is nooit een realistische combat te noemen, maar een vorm om om te gaan met druk en bewust te worden van jezelf. Wellicht kunnen jullie over een paar jaar, volledig beschermd eens voluit een realistische combat nabootsen, maar dat zou qua bescherming goed moeten zijn.

Praat eens met de groep over pressie. Lees deze tekst nog eens en pressie er gerust op los. Blijf communiceren, praten en vooral ervaren. Indien je iets bij een ander ervaart, overleg dit dan. Vind jij de pressie zelf te hard gaan, neem afstand en bespreek dat het rustiger moet voor jou. Per ongeluk iemand heel hard raken is onkunde. Jij zult dus in alle rust de pressie-oefening moeten aangaan. Lijkt iemand boos of staat het vuur in z’n ogen, trek zelf geen conclusies, maar bespreek direct in dat moment wat jij ziet en voelt. Ook al zal de ander dit ontkennen, dat is oké, het is tenslotte ieder die individueel de dingen ervaart. Zoals Bruce zei: “In sparring there is NO ANSWER”. Dus heeft vragen stellen aan een ander geen zin, wel de antwoorden zoeken in jezelf.

Onze leerlingen die rank 2 hebben gehaald, zullen in de gelegenheid worden gesteld om pressie oefeningen op te pakken. Uiteraard heb ik daar diverse richtlijnen en oefeningen voor.

Be water my friend,

Robin